RSS Feed
  1. Arde Palestina

    marzo 19, 2024 by sergio

    Arde el cielo
    Arden las palabras
    Los ojos arden
    Arden las miradas
    de quienes de lejos miran…
    porque allí no queda nada

    Arde la paz
    Arden las distancias
    La esperanza arde
    de quien ya no espera nada

    Arde la conciencia
    Arden también las lágrimas
    Todo lo que vive arde
    y es la muerte la que manda

    ¿Arderá la impunidad
    de quienes su orgullo inflaman?
    ¡Ni al infierno podrán ir
    porque es seguro que arda!


  2. De Ziwwie y como solo nos queda el derecho al pataleo

    febrero 1, 2024 by sergio

    Desde que empezó, ya hace años, la moda de las compras por internet, será raro al que no le haya pasado esto.

    Esto es que compras un producto donde te indican un plazo estimado para la entrega, pero luego llega ese plazo y, cuando preguntas qué pasa, es cuando te cuentan. Te cuentan que es que de fábrica no les llegó mi pedido. Tampoco saben cuándo les podrá llegar. Que ni está ni se le espera.

    Quien haya estado de obras en los últimos tiempos (yo estuve haciendo mi casa) también puede que sepa de qué les estoy hablando.

    Pues algo así es lo que me pasó a mí con una lavadora comprada en el portal Ziwwie. 16 días hábiles de entrega como máximo decían en su web, ya que no la tenían en stock. Con 2 niños en «edad de ensuciar» en casa y sin lavandería cerca (es lo que tiene el rural). Menos mal que hay red de apoyo familiar, pero tampoco es plan invadir la casa de mis suegros durante un mes para poner su lavadora. Al final, es lo que me ha tocado, porque durante esos 16 días hábiles no dijeron ni pío sobre esos problemas con la fábrica y, hasta que yo no llamé, no me contaron el temita. Si quería me devolvían la pasta (que los 22 días naturales no me los iban a devolver, claro), o podía coger una lavadora de las que tenían en stock abonando la diferencia de precio ellos o yo. Siempre había oído que, si no te podían dar en plazo lo que habías pagado, tenían que ofrecerte un modelo similar o superior. Eso les pedí (lo más parecido que tenían en stock de la misma marca que yo quería), pero nada, que si quieres uno algo mejor, pagas la diferencia.

    Así que me tocó buscarla en otro sitio y pedir el reembolso de lo pagado que, eso sí, hicieron con diligencia . Ya veremos si tengo cuerpo para pedirles una indemnización, pero al final se aprovechan de que la vida no da para más. Da perecita perderla con estas historias cuando solo quieres comprar una lavadora a un precio asequible y que te llegue en un plazo razonable, antes de que te quedes sin calzoncillos. Siempre podemos volver al lavado manual, que al final esto no dejan de ser problemas del primer mundo…, pero siempre indigna la poca seriedad y que quien tenga que aguantar lo peor seamos las consumidoras. Así que Ziwwie no, gracias.

    Crítica Valoración Ziwwie


  3. A présa non se leva ben coa xustiza

    enero 17, 2024 by sergio

    O debate sobre a transición enerxética xusta vai crecendo en intensidade. Eólicas si pero non así, que en Galicia e outras zonas do norte peninsular se converteu en lema, vén poñer de manifesto que hai moitas persoas afectadas pola onda das infraestruturas de produción descentralizada (e en moitos casos distribución) de enerxías renovables.

    Deixando de lado o debate de se o quecemento global é real ou non (iso só o pon en dúbida unha minoría que, seguramente, pronto abrazará o ecofascismo máis recalcitrante), e tamén a dificultade dunha electrificación rápida con renovables da sociedade (da nosa sociedade occidental, porque nestes debates, naturalmente, sempre quedan fora os países empobrecidos), quería deixar aquí a visión de base que creo que debería guiar unha transición enerxética xusta.

    Se falamos de «eólicas si, pero non así» a pregunta seguinte para alguén que quere solucionar este problema é «e entón como»?

    Falando deste «como», en contextos do progresismo verde, o ecoloxismo e a ecoloxía política, vense dando un espectro de opinións que oscilan entre dúas tendencias.

    Unha é que temos moita présa para acabar cos combustibles fósiles, causantes maiores do quecemento global. Pero temos que buscarlles dende xa substitutos, porque non queremos que as nosas fábricas, casas e coches queden sen enerxía. Eses substitutos teñen que ser, si ou si, baseados en enerxía renovable. E o que non se fixo nos pasados 40 anos agora haino que facer ás présas.

    A outra vén máis dende os movementos e plataforma de defensa dos territorios que poden verse afectados pola instalación destas infraestruturas, así como por persoas que pensan que, polo menos en Galicia, xa hai eólicas dabondo e xa se produce enerxía suficiente (en realidade, se contabilizamos o transporte, Galicia está lonxe do autoconsumo) ou tamén por activistas menos tecno-optimistas, que vén esa carreira das renovables como un parche que non soluciona o verdadeiro problema do sistema hiperconsumista (e que vai transformar uns problemas noutros).

    Din que as présas sempre foron malas conselleiras. Isto, para min, é manifestamente certo cando falamos de compensacións, participación social e pacto social para un novo sistema, eléctrico e productivo, que non deberiamos separalos dada a magnitude do problema. Non é tempo de poñer parches e fai falta poñer unhas bases ético-políticas que sustente o modelo de transición enerxética que queremos poñer en marcha. O «como».

    Eu identifico aquí dous grandes enfoques ético-políticos, que ademais me parecen bastante incompatibles, así que tocaría decantarse por un ou outro ante un futuro de incertidume:

    • un sería poñer os esforzos en revertir a toda costa os problemas do quecemento global, coa idea de manter o planeta habitable para a nosa especie (e outras, pero non nos enganemos, aquí falamos de humano-centrismo). Iso pasa por facer sacrificios en nome dunha présa que nos empurra a actuar xa, aínda que haxa efectos colaterais negativos e poidan ser moitos. A supervivencia da especie é a clave aquí
    • o outro enfoque sería priorizando máis a igualdade como xustiza social, tomándose o tempo preciso para asegurar unha participación e apropiación das persoas do modelo ao que queremos tender. Pode ser que a demora faga que o quecemento sexa maior (non sabemos ben canto nin a magnitude dos efectos que, en calquera caso, xa van ser grandes), pero prima o «ou todas ou ningunha«.

    Persoalmente, estou máis co segundo enfoque. Tal e como está organizado o mundo, o primeiro enfoque penso que vai servir para que os que máis culpa teñen do problema climático sexan os que sobreviven, tanto eles como as súas estruturas de opresión (isto xa o tocou Snowpiercer hai moitos anos, ou o Conto da Criada). Así que a min, se non é con toda a xente, non me interesa que «a especie» se salve. Ao fin e ao cabo non somos tan especiais, aínda que a moita xente lle axude a vivir pensar que si…


  4. A cooperación ao desenvolvemento mellor cos cartos na man?

    julio 12, 2023 by sergio

    Unha compañeira de Enxeñería Sen Fronteiras compartía esta nova, na que un exministro británico, que estivo moito tempo ligado a cooperación ao desenvolvemento, defendía a entrega de cartos en metálico mellor que os programas de axudas condicionados.

    Me parecen reflexións moi válidas. De feito, a min me parecen moi interesantes os programas de renda básica (verdadeiramente) universal, con transferencia directa de fondos a persoas (o de apoio orzamentario a países xa sería outro cantar).

    Eu sempre traballei en cooperación na onda de Enxeñería Sen Fronteiras, onde temos o enfoque de crear e fortalecer pontes e redes entre sociedade civil dos países para o monitoreo social, pola defensa dos dereitos humanos e contra o mega-extractivismo. É tamén un xeito de vixiar ás entidades do noso país que fan falcatruadas por outros lugares, denunciando no seu país de orixe. O que digo eu sempre que vén sendo «limpar a nosa merda». Iso é máis a cooperación para ESF que a propia acción dos proxectos en terreo, onde o protagonismo ten que ser das organizacións locais e as participantes. Este das pontes entre sociedades civiles dende o local non é un enfoque tan habitual como puidera parecer, por iso hai moita crítica á cooperación como ferramenta colonialista dende as esquerdas. A dereita prefire darlles algo de cartos e que non protesten…

    Pero ao final importa que as persoas teñan liberdade para decidir o seu futuro, para o que fai falta unha mínima liquidez económica, pero tamén uns servizos básicos, que son un dereito, e que veñen moi marcados polo lugar onde viven. Así que construir gobernanza que favoreza ese acceso igualitario aos servizos tamén é clave (e iso non se logra só dando cartos directamente ás persoas, aínda que si axuda para aliviar o día a día e dar a posibilidade de participar en movementos de protesta e control aos gobernos, que se estás agobiada polo día a día nin tempo nin ganas vas ter)


  5. A vontade de cambio como motor da transformación social

    abril 20, 2023 by sergio

    Quenes nos adicamos á facilitar procesos de transformación social podemos pensar que temos un traballo especial. En realidade todo o mundo participa na transformación social, pero hai un par de pequenas diferencias con respecto a quen o temos como traballo (sexa ou non remunerado).

    Unha de fondo, que é que temos moi en conta o tipo de transformación social que queremos conseguir. Na nosa burbulla de buenismo, cando falamos de transformación social sempre pensamos que queremos transformar para mellor. Pero, que é mellor? Pois xa hai uns aniños que a tendencia é considerar unha transformación social para mellor aquela que busca a igualdade de oportunidades para buscar a autorealización, con todo o que iso representa. E todo iso, asegurando os dereitos humanos de/en todo o mundo (incluidas as xeneracións vindeiras, que non van herdar este planeta, senón que nolo están prestando). O ben común, e tal.

    E logo está a de forma, que é a conciencia (ou consciencia?) de QUERER facer ese cambio para mellor. Porque xa comentaba que case todo o mundo, polo feito de existir, está provocando cambios sociais. Pero moitas veces son cambios afondando nunha tendencia social determinada, tendencia que algunhas pensamos que é autodestructiva, e que se fan por inercia («sin querer queriendo«). Provocar que as persoas QUERAN facer ese cambio para mellor, empezando por nós con pequenos pasos e liñas vermellas que imos movendo e compartindo colectivamente, é o quid da cuestión.

    Eses cambios precisan unha masa crítica, como as ondas que xenera unha pedra nun estanque. Primeiro ten que estar a pedra… Creo que xa o teño mencionado, pero ao final, dinamizar procesos de transformación social xusta ten moito que ver con provocar aludes empurrando pequenas pedriñas na neve. A algunhas tras o empurrón se lles acompaña tratando de facilitar que sigan rodando e crecendo (e pode que se chegue a algo grande, ou que queden no camiño, algo sempre quedará). Noutros casos algunha que parecía que non chegaría a nada, que nin se lle prestou atención despois de empurrala, acaba cun alude tremendo de cambios. O empurrón é necesario, pero non suficiente. É a vontade de querer cambiar as cousas a que fai seguir rodando e crecendo.

    A cuestión é como fortalecer esa vontade colectiva de cambio.. Por que vou querer cambiar os meus hábitos de consumo, as 3R e todo iso, se non é o habitual entre quen me rodea, non me interpela directamente todo iso do hiper-extractivismo e, o cambio climático está cerca, pero á vez o vexo lonxe? Por que vou buscar igualdade de oportunidades apoiando a outras persoas e colectivos (fenda de xénero, persoas en situación de pobreza, capacitismo, etc., e non digamos se están lonxe como persoas en situación de vulnerabilidade polo feito de estar en países empobrecidos) se iso implica certo esforzo e renuncia persoal e o vexo como unha gotiña nun mar? Dicir «todo o que faga eu non vai valer de nada, xa están outros a facelo mal» (excusa para non facer nada?, que diría Pantomima Full se fixeran un vídeo dos seus sobre CAMBIAR O MUNDO).

    Ver documentais sobre o que pasa no mundo, sobre as inxustizas que nos poden revolver máis ou menos (depende do lonxe que estean), coñecer de primeira man estas situacións e compartir reflexións con persoas con certas inquietudes nestes temas é un primeiro paso moi importante. Pero todo iso, tomarse a pastilla vermella, se pode facer case dende o sofá… Se non se lle da vía libre á vontade de cambios ante as inxustizas, nós pasaremos polo mundo e a vida, pero non o mundo e a vida por nós.


  6. Festexar é solidario e, polo tanto, revolucionario

    noviembre 15, 2022 by sergio

    Xa somos 8.000 millóns de seres humanos na Terra. E en 2080 según as Nacións Unidas uns 11.400 millóns.
    No caso de que os ecosistemas nos aguanten ate 2080 (que está por ver), van vir si ou si tempos complicados. Neses tempos as solucións tenden a polarizarse, e eu só vexo dúas opcións:

    • Un decrecemento controlado e SOLIDARIO, onde algunhas teremos que renunciar a cousas (moitas delas totalmente superfluas, outras tal vez non tanto…)
    • O ecofascismo, onde o decrecemento sexa imposto por unhas élites (que non precisarán decrecer tanto, polo menos ao principio), nun proceso máis ou menos explícito de exterminio social

    Para quen cremos que as oportunidades non deberían vir marcadas polo lugar onde naciches ou a cor da pel, ou o sexo, xénero, etnia ou mobilidade, a primeira é a opción xusta e natural. Esa é a que nos sae de dentro en realidade. A outra vén marcada polo medo irracional que nos fai tomar decisións erradas de supervivencia. A primeira é unha utopía? Tal vez, pero entón tamén o é que non acabemos vivindo en The Handmaid’s Tale ou Snowpiercer. Para avanzar nesa primeira solución creo que axudaría moito nunca deixar de festexar de xeito inxenuo e honesto (como sae neste artigo tan chulo). Tamén na peli Chocolat que toca tamén os pequenos praceres e os festexos como algo que une ás persoas, unha semente de revolución.


  7. Hasta siempre, Cuculmeca

    junio 10, 2022 by sergio

    La Cuculmeca, una organización referente de defensa de los derechos humanos del norte de Nicaragua, ha sido ilegalizada por el gobierno de Daniel Ortega.

    ¡Qué gran tristeza ver como los autoritarismos (y mesianismos) acaban con la participación ciudadana plural y crítica! ¡Qué diferencia de cuando, en 2006, el sandinismo volvió a ganar las elecciones! ¡Qué ilusión había! Era una ilusión para mí sorprendente, viniendo yo como venía de un escepticismo político que, sin embargo, abandoné en parte en esa época en Nicaragua, y también en parte con lo que generó el 15M en España. Desde entonces, a base de hostias, me reafirmé en que las buenas ideas son necesarias para mejorar el mundo, pero aun importan más las buenas personas que sepan cuándo cuidar, cuándo empujar, cuándo ponerse a tirar y, por supuesto, cuándo apartarse. La revolución es un proceso, una mejora continua, nunca un fin. Y por eso, ese fin nunca justifica los medios. En La Cuculmeca había muchas personas que sabían eso, y yo aprendí de ellas… Ahora solo queda seguir denunciando y buscar nuevas maneras de hacer activismo. La gente allá está buscando como empezar a hacer otros tipos de activismo. En Nicaragua ahora va a ser un momento más de activismo político por los derechos civiles (hace tiempo que lo es, de hecho). Aquí encontrarán acompañamiento.


  8. Tecnología en organizaciones de transformación social

    junio 8, 2022 by sergio

    Estos días publicaron un artículo mío, Tecnología en las organizaciones transformadoras: si no la usas tú, te usará ella, en el blog La Tecnología no nos Salvará de El Salto Diario.

    El mirar hacia adentro con espíritu crítico en las organizaciones que se pretenden transformadoras escuece mucho…, pero también es enriquecedor que entre todas compartamos as líneas rojas de temas en los que, de algún modo, estamos especializadas (comercio justo, consumo responsable y de cercanía, o temas de género que hace no tantos años non estaban para nada incluídas en la mayoría de las organizaciones de este tipo).


  9. O aumento do poder adquisitivo son os pais

    junio 4, 2022 by sergio

    Lía o outro día que, para avanzar cara a xustiza social sen poñer en perigo a sustentabilidade ambiental, o importante é repartir mellor o pastel, pero sen facelo máis grande.

    En medios de comunicación nada sospeitosos de fomentar o liberalismo láianse ultimamente sobre o aumento da inflación e a perda do poder adquisitivo (sobre todo, como non, das clases baixas). Tamén se compara como en España aceptamos isto con cristiá resignación, non como en Francia, onde levan tempo aumentando o poder adquisitivo, facendo arder as rúas se é preciso.

    Pero comparándonos coa maioría do mundo, e nun contexto de avance cara un reparto real do pastel, é forzoso que o noso poder adquisitivo baixe. O da clase media tamén, pero primeiro e moito máis, o das elites que aínda hoxe en España desfrutan dun sistema impositivo pouco progresivo en comparación coa maioría dos países europeos. Así que as esquerdas deberían deixarse de tanto laiarse da baixa de poder adquisitivo e da inflación e empezar de verdade a esixir a reforma do sistema fiscal (que o PSOE non vai abordar, coa súa tradicional posición de querer nadar e gardar a roupa, e o PP tampouco porque están moi ocupados facéndose a si mesmos).


  10. Hipocresía e demagoxia ante a guerra

    abril 29, 2022 by sergio

    «E agora tí, tan pacifista e hipi, que farías co Putin? Deixarlle que faga o que lle dea a gana? Como te vas opoñer a que se lle manden armas?«.

    Este sería o típico comentario ao que as persoas que, coma min, somos antibelicistas convencidas, temos que enfrontarnos dende que ao megalómano lle deu por atacar Ucraína.

    HIPOCRESÍA. Pero claro, o gas ruso o seguimos precisando (e comprando) para manter o noso tren de vida (que é moito máis que quencer a casa, non imos agora poñernos mexericas como se escoita por aí con tremendismo, aidiormío que imos pasar frío, que ao final a enerxía que usamos para quencer a casa é ben pouquiño comparado coa total). Xa vos digo eu que nas aldeas de Galicia frío non ían pasar moito aínda que faltara o gas. E non se trata de que todo o mundo se poña agora a queimar leña, pero eses que nos chaman hipis non queren lembrar que tamén somos a xente da ecoloxía política e o activismo polos dereitos humanos a que levamos anos dicindo que tanto falar de soberanía en forma de bandeiras e himnos ben puideran telo feito en forma de defender a soberanía enerxética coa participación da xente da España baleirada (e tamén da soberanía alimentaria, mirade agora o prezo dos cereais) e un sistema de impostos máis progresivo e buscando a renda básica universal (mirade a inflación e as subidas de prezos).

    DEMAGOXIA. As persoas antibelicistas o somos de xeito estrutural. Cando comeza unha guerra «visible» como a de Ucrania, xa hai anos que leva habendo en realidade unha guerra soterrada (ou non tan soterrada, pero é mellor mirar cara outro lado ante Crimeas e outras fantochadas dun tipo que se cree unha mestura de Stalin e o zar que prefirades, eu sempre o imaxino como o desta serie). Así que cando estamos en situación de guerra, non é momento de preguntar que podemos facer aparte de enviar armas. Mandar armas e pegar tiros sempre é o fácil (para quen non ten que ir á fronte ou aguantar na retaguardia privacións e destrución). Pero coidar de que non se chegue a iso, e pechar a billa DE VERDADE aos negocios coas elites do país que poden presionar a quen decide, vai contra moitos intereses (de poucas persoas) que seguen enriquecéndose. E a cidadanía teriamos que pedir á clase política, que pode ter man no modelo enerxético e alimentario que nos rexe, que empece a mirar a medio e longo prazo e de xeito que beneficie á maioría, non a 4. E mirar tamén nós dese xeito como persoas de rúa, claro, porque parece dunha gran inxenuidade pedir a quen está en política máis iluminación e visión de futuro da que temos nós.